انتخاب تخم نطفه دار مناسب
تخم مرغهاي جوجه كشي بايستي داراي خصوصياتي باشند تا بتوان از آنها استفاده كرد ، این شرایط عبارتند از:
نطفه داری: اگر نطفه داري بالا نباشد بيشتر تخم مرغ هائي كه در ماشين جوجه كشي گذاشته مي شوند به جوجه تبديل نخواهند شد و بايستي دور ريخته شوند . خروس مورد استفاده بايد فعال و به اندازه كافي اسپرم توليد كند . خروس ها بايد بطور متناوب مورد استفاده قرار بگيرند تا استراحت كافي داشته باشند . بايد اغلب از خروس هاي جوان استفاده شود. ( از 7 تا 8 ماهگي به بعد قادر به توليد اسپرم هستند .) خروس های با سن بالاتر از 2 سال مناسب جوجه کشی نمی باشند و باید نسبت به جایگزین کردن آنها با خروس های جوان و سالم اقدام نمود. البته از خروسهائي كه ارزش ژنتيكي خوبي دارند مدت زمان بيشتري استفاده مي شود . براي بدست آوردن نطفه داري بالا بايد نسبت بين مرغ و خروس مناسب باشد . معمولاً به ازاي هر 10 مرغ يك خروس كافي خواهد بود . وضع تغذيه گله نيز در نطفه داري تاثير زياد دارد . كمبود بعضي از ويتامينها بخصوص آ (A ) و اي (E ) و نيز كمبود پروتئين جيره باعث كاهش نطفه داري مي گردد. وضع و شرايط آب و هوا در توليد اسپرم دخالت دارد . در هواي گرم و يا سرد توليد اسپرم كاهش پيدا مي كند و در هواي سرد كه گاهي باعث يخ زدن تاج و در نتيجه كاهش اسپرم مي گردد مبادرت به قطع تاج مي شود . همچنين در هواي بسيار گرم جمع آوري تخم مرغ ها جهت جوجه كشي انجام نمي شود . توليد تخم مرغ و نيز سن مرغ در ميزان نطفه داري تاثير دارد . هر اندازه ميزان تخم گذاري زيادتر باشد درصد نطفه داري نيز بيشتر مي شود، زيرا در مرغان تخمگذار خوب تمام اعمال فيزيولوژيكي بخوبي انجام مي گيرد و لذا تمايلات جنسي در اين گونه مرغها بالاست . در اوايل تخمگذاري كه اندازه تخم مرغ كوچك است درصد نطفه داري كمتر است ولي به تدريج با افزايش وزن تخم مرغ، درصد نطفه داري افزايش مي يابد .در مرغهاي خيلي مسن و يا خيلي جوان درصد نطفه داري كم است. خويش جفتي داراي اثر منفي در نطفه داري است و هر چه درجه همخوني افزايش يابد درصد نطفه داري كم مي شود . آميخته گري سبب افزايش درصد نطفه داري مي گردد .